Μαθαίνω να παίζω με τους άλλους…
Τα παιδιά από την βρεφική ηλικία επιζητούν το παιχνίδι και τη συναναστροφή με τους άλλους. Πολλές φορές όμως από τη προσχολική ηλικία διαφαίνεται ότι τα παιδιά μπορεί να δυσκολευτούν να συνυπάρχουν με τους άλλους και να παίζουν μαζί τους. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν πώς να παίζουν.
Μια από τις σημαντικότερες λειτουργίες των μεταγενέστερων σταδίων του παιχνιδιού είναι η ευκαιρία να μάθουν και να εξασκήσουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες όπως τη συνεργασία, την ανταλλαγή, την εναλλαγή, την υπομονή και τη συμμετοχή σε μία ομάδα. Η συμμετοχή σε παιχνίδι συμβόλων κινείται παράλληλα με την ανάπτυξη της γλώσσας και τα δύο απαιτούν την ικανότητα να χρησιμοποιηθεί κάτι που αντιπροσωπεύει κάτι άλλο. Οι λέξεις υποκαθιστούν ιδέες, αντικείμενα, γεγονότα με τον ίδιο τρόπο που μια μπανάνα υποκαθιστά ένα τηλέφωνο ή ο μπαμπάς που υποκαθιστά τον Μπάτμαν. Η σχέση μεταξύ συμβολικού παιχνιδιού και γλώσσας είναι πολύπλοκη και δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητή, ωστόσο δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο χρόνος που αφιερώνεται στο ένα βοηθά στην ανάπτυξη του άλλου. Γίνεται κατανοητό λοιπόν ότι το παιχνίδι συμβάλλει άμεσα στη διανοητική ανάπτυξη των παιδιών, γι’ αυτό το λόγο πρέπει να εκθέτουμε τα παιδιά σε παιχνίδια που ενισχύουν αυτές τις ικανότητες. Υπάρχουν πολλές ιδέες για να γίνει το παιχνίδι δημιουργικό και ταυτόχρονα κπαιδευτικό. Σας δίνουμε μερικές ιδέες:
1. Μαγειρική
Κοσκίνισμα, ζύμωμα, πλάσιμο. Ζητήστε από τα παιδιά να βοηθήσουν με τα βασικά. Είναι μια ευκαιρία να τους μάθετε μερικά πράγματα για τη μαγειρική. Κέικ, μπισκότα, πίτσα, όλα αυτά αρέσουν στα παιδιά. Βρείτε λοιπόν συνταγές σε βιβλία που απευθύνονται σε παιδιά της ηλικίας τους.
2. Πάρτι με χορό
Βάλτε τη μουσική που τους αρέσει. Αν τα παιδιά σας κάνουν μπαλέτο ή κάποιον άλλο χορό, μπορούν να εξασκηθούν στα βήματα.
3. Κουκλοθέατρο, καραγκιόζης, σύντομες θεατρικές παραστάσεις
Θα χρειαστείτε σκηνικό, ηθοποιούς και κοινό – η δική σας συμμετοχή είναι απαραίτητη.
4. Γιογιό ή ταχυδακτυλουργικά κόλπα
Αναπτύσσουν το συντονισμό χεριών-ματιών και εντυπωσιάζουν τους φίλους.
5. Αθλήματα εσωτερικού χώρου
Παίξτε πινγκ-πονγκ – ή εξασκηθείτε στο ταε κβο ντο ή σε οποιαδήποτε άλλη πολεμική τέχνη.
6. Χειροτεχνίες
Αεροπλανάκια από χαρτί και άλλες δημιουργικές χειροτεχνίες.
Ζωγραφική και κατασκευή ευχητήριων καρτών και δώρων (δραστηριότητα χωρίς πολλή «δράση»).
7. Το κατοικίδιο της οικογένειας
Παιχνίδι και περιποίηση του σκύλου ή της γάτας – παίζουν ενώ ταυτόχρονα μαθαίνουν να αναλαμβάνουν μέρος από την ευθύνη περιποίησης των κατοικιδίων.
8. Παιχνίδια
Παντομίμα και κρυφτό (πιο ελεγχόμενο από το κυνηγητό).
Κυνήγι θησαυρού – κρύψτε διάφορα αντικείμενα, βρείτε κρυψώνες σε ολόκληρο το σπίτι. Φτιάξτε μια λίστα με όσα κρύψατε.
9. Επιστημονικά πειράματα
Φτιάξτε ένα ηφαίστειο από πεπιεσμένο χαρτί και κάντε το να εκραγεί με ένα μίγμα από μαγειρική σόδα και ξύδι. Θα βρείτε πολλές τέτοιες ιδέες σε σχετικά βιβλία.
10. Μουσική
Τα παιδιά βρίσκουν διασκεδαστικό το να μαθαίνουν να παίζουν πιάνο ή βιολί, Επιπλέον, μπορούν να φτιάξουν μια «μπάντα» με άλλους μικρούς μουσικούς και να παίζουν μαζί μουσική. Βρείτε παρτιτούρες από τα αγαπημένα τους τραγούδια.
Μάρθα Ι.Ηλιοπούλου
Ειδική Παιδαγωγός/ Φιλόλογος
MA Special Education/ B.T.E.C Edexcel