Παιδιά με υπερκινητικότητα
Όλο ένα και περισσότερο στην σημερινή εποχή ακούμε για υπερκινητικά παιδιά.
- Τι ονομάζουμε ωστόσο υπερκινητικό παιδί;
- Είναι το ίδιο με τη ΔΕΠ-Υ;
Το παιδί με υπερκινητικότητα παρουσιάζει έντονη νευρικότητα, δυσκολεύεται να παραμείνει προσκολλημένο σε μια δραστηριότητα και είναι αρκετά ανήσυχο.
Για να μπορέσουμε να καταλάβουμε αν η υπερκινητικότητα είναι το ίδιο με τη ΔΕΠ-Υ καλό θα ήταν να δώσουμε τον ορισμό της. Με τον όρο ΔΕΠ-Υ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής με ή χωρίς Υπερκινητικότητα) λοιπόν, αναφερόμαστε σε μια διαταραχή συμπεριφοράς που χαρακτηρίζεται από διάσπαση προσοχής, παρορμητικότητα και υπερκινητικότητα. Σ’ αυτό το σημείο να τονίσουμε όμως ότι υπερκινητικότητα και ελλειμματική προσοχή δεν σχετίζονται πάντα, δηλαδή υπάρχουν παιδιά με διαταραχή στην προσοχή τους χωρίς να παρουσιάζουν υπερκινητικότητα.
Από τον παραπάνω ορισμό αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχουν τρεις τύποι ΔΕΠ-Υ:
- Απροσεξίας
- Παρορμητικότητας
- Υπερκινητικότητας
Ας δούμε τώρα ποια είναι τα στοιχεία ενός παιδιού με υπερκινητικότητα:
- Κουνάει συνεχώς τα χέρια και τα πόδια
- Στριφογυρίζει στην καρέκλα του και δυσκολεύεται πολύ να μείνει καθιστό
- Τρέχει και σκαρφαλώνει παντού
- Μιλάει διαρκώς και πολύ
- Δεν μπορεί να κάτσει ήσυχο όταν χρειάζεται
Πριν οδηγηθούμε σε οποιοδήποτε συμπέρασμα όμως θα πρέπει να είμαστε πολλοί προσεκτικοί. Τα σημάδια που θα μας ανησυχήσουν θα πρέπει να εμφανίζονται σταθερά και πάνω από ένα εξάμηνο. Επίσης πρέπει να παρατηρούνται σε δύο τουλάχιστον διαφορετικά περιβάλλοντα, παραδείγματος χάρη στο σχολείο και στο σπίτι. Δεν χρειάζεται να πανικοβληθούμε εξ αρχής γιατί μπορεί απλά να πρόκειται για μια φυσιολογική ωρίμανση του παιδιού που απλώς είναι λίγο περισσότερο ανήσυχο και νευρικό.
Ένα παιδί με υπερκινησία όπως αλλιώς μπορούμε να το χαρακτηρίσουμε παρουσιάζει διαταραχές στη συμπεριφορά και άγχος. Συχνά όμως η υπερκινησία συνοδεύεται και με έντονες μαθησιακές δυσκολίες όπως: δυσλεξία, δυσαριθμησία, δυσγραφία, δυσπραξία.
Προτάσεις
Πως μπορούν οι εκπαιδευτικοί να βοηθήσουν ένα παιδί με αυτήν την διαταραχή;
- Να διατηρούν βλεμματική επαφή μαζί του
- Να δίνουν επαναλαμβανόμενες οδηγίες μια κάθε φορά
- Να του δίνουν περισσότερο χρόνο για να απαντήσει
- Η φωνή τους να είναι σταθερή και αυστηρή
- Να γίνονται υπενθυμίσεις( απτικές – λεκτικές – βλεμματικές)
- Να αναφέρουν πρώτα το όνομα του και μετά να του μιλάνε
- Να δίνουν μενού ενισχυτών
- Εξ αρχής να φτιάχνουν συμβόλαιο τήρησης και οργάνωσης
- Να μειώνουν το σχολικό έργο
- Να δίνονται βήματα δραστηριοτήτων
- Να υπάρχουν κάρτες συνέπειας
- Να βάζουν τα παιδιά κοντά στην έδρα
Πώς μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν το παιδί τους με τις εργασίες του στο σπίτι;
- Επιβραβεύοντας την προσπάθεια του
- Δεν χρειάζεται να τονίζονται τα λάθη
- Δημιουργώντας ένα περιβάλλον πιο ελκυστικό
- Οργανώνοντας αυτά που έχει να κάνει
Για την καλύτερη διαχείριση του παιδιού χρειάζεται συνεργασία των γονέων με το σχολείο. Μια ενδιαφέρουσα πρόταση είναι το τετράδιο επικοινωνίας μεταξύ σχολείου και οικογένειας.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όπως κάθε παιδί είναι διαφορετικό έτσι και τα παιδιά με υπερκινητικότητα εμφανίζουν σε διαφορετικό βαθμό και με διαφορετικό στυλ τα παραπάνω στοιχεία. Γι αυτό μιλάμε για παιδιά με βαριά μέτρια και ελαφρά υπερκινητικότητα.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Jean – Charles Nayebi. Το υπερκινητικό παιδί. 90 απαντήσεις στα βασικά ερωτήματα για εκπαιδευτικούς και γονείς. Μετάφραση Νικόλαος Χρηστάκης. Εκδόσεις: Πατάκη.
Μπασκουρέλου Δήμητρα
Παιδαγωγός