Παιδική Σεξουαλική Κακοποίηση
Τι είναι η παιδική σεξουαλική κακοποίηση;
Η παιδική σεξουαλική κακοποίηση αποτελεί σοβαρό κοινωνικό φαινόμενο. Συνήθως τα παιδιά κακοποιούνται από άτομα του οικογενειακού περιβάλλοντος ή από άτομα που βρίσκονται στο ευρύτερο περιβάλλον τους και, κάποιες φορές, από αγνώστους. Η παιδική σεξουαλική κακοποίηση είναι ένα τραύμα και οι μακροπρόθεσμες συναισθηματικές, ψυχολογικές και κοινωνικές βλάβες που προκαλεί, είναι καταστροφικές τόσο για το παιδί όσο και για τον μετέπειτα ενήλικα. Για τον λόγο αυτό, πολύ σημαντική είναι η έγκαιρη αντιμετώπιση και αναγνώριση των συμπτωμάτων.
Στην Ελλάδα, ένα στα έξι παιδιά θα δεχτεί κάποια μορφή σεξουαλικής βίας. Οι περισσότερες περιπτώσεις αποσιωπούνται και συγκαλύπτονται από τον κοινωνικό περίγυρο. Η ασέλγεια σε βάρος ανηλίκων είναι από τα πιο ειδεχθή αδικήματα στα μάτια της κοινής γνώμης, καθώς έχουν μειωμένη ικανότητα αντίδρασης και εύκολα θυματοποιούνται.
Πότε πρέπει να ανησυχήσετε;
- Τι μπορεί να προμηνύουν οι αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού είτε στον ύπνο είτε στο φαγητό;
- Τι μπορεί να κρύβουν οι σωματικές διαταραχές και η προσκόλληση στο κινητό;
Ορισμένα ανησυχητικά συμπτώματα είναι τα εξής:
- Κλαίει και αντιστέκεται όταν έρχεται η ώρα να πάει στον παιδικό σταθμό ή εμφανίζεται φοβισμένο κοντά στον φροντιστή ή σε άλλους ενήλικες.
- Παρουσιάζει άλλες ξαφνικές αλλαγές στη συμπεριφορά.
- Παραπονιέται για πονοκεφάλους ή στομαχόπονους που δεν έχουν καμία ιατρική αιτία.
- Παρουσιάζει φοβική συμπεριφορά, όπως εφιάλτες ή προβλήματα στον ύπνο.
- Επιδεικνύει σεξουαλική γνώση, περιέργεια ή συμπεριφορά πέρα από την ηλικία του.
- Είναι μυστικοπαθής ή θέλει να είναι μόνος/η τις περισσότερες φορές.
Πόσο σημαντική είναι η πρόληψη;
Η πρόληψη είναι πολύ σημαντική για τη μείωση ή και την εξάλειψη του φαινομένου. Χρειάζεται, λοιπόν, να συζητηθεί με τα παιδιά η διαφορά μεταξύ «καλού» και «κακού» αγγίγματος, να καταλάβουν πως έχουν το δικαίωμα να απαγορεύσουν στους άλλους αγγίγματα που δεν τους αρέσουν, να μάθουν να λένε ΟΧΙ, να απομακρύνονται και να ενημερώνουν άμεσα τους γονείς τους.
Τι πρέπει να κάνετε για την πρόληψη της σεξουαλικής κακοποίησης;
Ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της παιδικής κακοποίησης είναι η ενημέρωση.
Τα παιδιά που βιώνουν βία σε μικρή ηλικία είναι πιθανόν αργότερα στη ζωή τους να ασκήσουν και αυτά βία. Μπορεί να έχουν προβλήματα υγείας, να εμφανίσουν κατάθλιψη, να έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και να αποτύχουν στο σχολείο.
Οι γονείς που δυσκολεύονται να χειριστούν τα παιδιά τους, καλό είναι να συμβουλευτούν ειδικούς και να παρακολουθήσουν προγράμματα εκπαίδευσης και συμβουλευτικής γονέων. Σε κάθε περίσταση, θα πρέπει να γίνονται το παράδειγμα για τα παιδιά τους αποφεύγοντας τη βία και μαθαίνοντας τους πως η βία δεν είναι υγιής τρόπος επίλυσης των διαφορών.
Καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη της σεξουαλικής κακοποίησης έχει και η κοινωνία. Η κοινωνά δεν πρέπει να σιωπά αλλά να μπορεί να αναγνωρίσει τα συμπτώματα βίας και να αναφέρει τα περιστατικά.
Πώς θα κάνετε το παιδί σας να σας εμπιστευτεί;
Όταν η σεξουαλική κακοποίηση συμβαίνει μέσα στο πλαίσιο της οικογένειας, το παιδί ενδέχεται να φοβηθεί για τις αντιδράσεις των μελών της, ή ακόμα και ότι η οικογένεια, λόγω της μεγάλης σύγχυσης, θα διαλυθεί.
Η διατήρηση της ψυχραιμίας και η ενεργητική ακρόαση τη στιγμή της αποκάλυψης από το παιδί, η βοήθεια να καταλάβει πως ό,τι συνέβη δεν είναι δικό του λάθος, ο καθησυχασμός και η παροχή ψυχολογικής βοήθειας από την πλευρά των γονέων, είναι ενθαρρυντικοί παράγοντες για να νιώσει το παιδί άνετα και να εξηγήσει τι συνέβη.
Παρακάτω δίνονται ορισμένες συμβουλές προς κάθε γονέα:
- Μιλήστε με τα παιδιά σας και ακούστε ό,τι έχουν να σας πουν.
- Διαβάστε βιβλία σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης και ενημερωθείτε κατάλληλα.
- Μάθετε στα παιδιά τα όρια και εξηγήστε ότι κανείς δεν πρέπει να τα παραβιάζει.
- Απαντήστε στις απορίες που έχουν για τις ανθρώπινες σχέσεις.
- Διδάξτε τους τις συμπεριφορές που είναι αποδεκτές απέναντι στους ενηλίκους, αλλά και απέναντι στα παιδιά της ηλικίας τους.
- Ζητήστε από τα παιδιά να σας υποδείξουν ένα πρόσωπο αναφοράς εκτός της οικογένειας, στο οποίο να μπορούν να μιλήσουν αν για οποιοδήποτε λόγο εσείς δεν είστε διαθέσιμοι.
Η εκπαίδευση των παιδιών και η παροχή κατάλληλων για την ηλικία πληροφοριών σχετικά με τη σεξουαλική κακοποίηση είναι ένας σημαντικός τρόπος για την πρόληψή της.
ΚΕΝΤΡΟ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥ «ΕΞΕΛΙΞΗ»
Κεντρικό Κατάστ.: Λεωνίδου 1 / 27310-81050
Υποκ/μα: Λεωνίδου 40 / 27310-82009
Υποκ/μα: Μολάων Πλησίον Παιδικού Σταθμού 273202342