Πώς Μαθαίνουν τα παιδιά με νοητική υστέρηση;
Πρoγράμματα Μάθησης για παιδιά με Ν.Υ.
Η εκπαίδευση των παιδιών με νοητική υστέρηση πρέπει να υλοποιείται με βάση τις ατομικές ανάγκες και τις δυνατότητες των παιδιών. Τα εξειδικευμένα προγράμματα παρέμβασης που σχεδιάζονται για τα παιδιά με ήπια και ελαφριά νοητική υστέρηση έχουν ως βασικές αρχές :
- Την μαθησιακή τους ετοιμότητα
- Καθημερινές δεξιότητες
- Κοινωνικές δεξιότητες
Οι βασικές ενότητες που πρέπει να καλύπτουν το πρόγραμμα παρέμβασης για παιδιά με ελλείμματα στο γνωστικό τομέα αφορούν ένα ευρύ φάσμα κοινωνικών δεξιοτήτων, οι οποίες θεωρούνται απαραίτητες για την αρμονική και αποτελεσματική συμβίωση μέσα στο κοινωνικό περιβάλλον (δεξιοτήτων ακρόασης και ανταπόκρισης, αναγνώρισης και έκφρασης συναισθημάτων, δημιουργίας και διατήρησης φιλικών σχέσεων, κατανόησης και εφαρμογής αρχών συνεργασίας, κατάλληλης συμπεριφοράς σε διάφορες κοινωνικές συνθήκες, αναγνώρισης και ανταπόκρισης σε επικίνδυνες καταστάσεις, επίλυσης διαφωνιών, αναγνώρισης της αναγκαιότητας της εργασίας και της συνεργασίας σε ομάδα, υπευθυνότητας απέναντι στις προσωπικές του υποχρεώσεις και στην ξένη ιδιοκτησία κ.α.) (ΠΑΠΕΑ).
Είναι σημαντικό όμως να επισημάνουμε ότι οι τομείς αυτοί των κοινωνικών δεξιοτήτων είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για τα παιδιά με νοητική καθυστέρηση και ότι η απόκτησή τους προϋποθέτει τη συστηματική εκπαίδευση, πράγμα που δεν απαιτείται για τα υπόλοιπα παιδιά (Κramer et al., 1988).
Επιπλέον, η εκπαίδευση για κανόνες συμπεριφοράς και διαχείριση της αλληλεπίδρασης με τους άλλους αποτελούν από τους βασικούς άξονες σε παιδιά με ήπια και ελαφριά νοητική υστέρηση. Έχει αποδειχθεί ότι η ποιότητα της ζωής των ατόμων με νοητική υστέρηση εξαρτάται πρώτα από όλα από τον βαθμό στον οποίο κατάφεραν να αναπτύξουν τις κοινωνικές δεξιότητες του και όχι από τις ακαδημαικές επιδόσεις του.
Με αυτές τις αρχές πρέπει να σχεδιάζονται ατομικά και ομαδικά προγράμματα εκπαίδευσης για παιδιά και εφήβους με γενικευμένες μαθησιακές δυσκολίες (παρουσία χαμηλού νοητικού δυναμικού) , για να γίνονται ικανοί να κατακτούν τις απαιτούμενες δεξιότητες για ένταξη στο κοινωνικό περιβάλλον.
Μάρθα Ι.Ηλιοπούλου
Ειδική Παιδαγωγός/Φιλόλογος
MA Special Education/B.T.E.C Edexcel
Μέλος Πανελλήνιας Ένωσης Ειδικών Παιδαγωγών