Ασκήσεις με φαγητό για στοματοπροσωπική ενδυνάμωση και συντονισμό
Οι συνεδρίες λογοθεραπείας για δυσλειτουργίες στο μηχανισμό ομιλίας αποκτούν περισσότερο ενδιαφέρον και κεντρίζουν την προσοχή του παιδιού αν περιλαμβάνουν λαχταριστές λιχουδιές.
Οι συνεδρίες λογοθεραπείας για δυσλειτουργίες στο μηχανισμό ομιλίας αποκτούν περισσότερο ενδιαφέρον και κεντρίζουν την προσοχή του παιδιού αν περιλαμβάνουν λαχταριστές λιχουδιές. Αν το παιδί σας δεν παρουσιάζει κάποια τροφική αλλεργία, τα παρακάτω γλυκίσματα θα ενισχύσουν με έναν γλυκό τρόπο τις προσπάθειές σας να αναπτύξετε το εύρος της κινητικότητας της γλώσσας – δηλαδή, την ανύψωση και την πλευρικότητα της γλώσσας, τη στοματική ενσυναίσθηση, την κινητικότητα των χειλιών και πολλά ακόμη.
Γλειφιτζούρια
Μπορείτε να επιλέξετε όποια μάρκα θέλετε, αρκεί να μην είναι πολύ μεγάλα ή πολύ μικρά αλλά το σωστό μέγεθος για το στόμα του παιδιού σας. Διαλέξτε ποικίλα χρώματα και γεύσεις για περισσότερο ενδιαφέρον και αφήστε το παιδί να διαλέξει μεταξύ δυο γεύσεων. Παραπάνω από δυο επιλογές μπορεί να προκαλέσουν σύγχυση στο παιδί. Οι δύο επιλογές είναι αρκετές για να δώσετε στο παιδί ορισμένο έλεγχο της κατάστασης ώστε να έχει έναν πιο ενεργό ρόλο σε αυτό που κάνει.
- Για ενδυνάμωση χειλιών: πείτε στο παιδί να βάλει τα χείλη του γύρω από το γλειφιτζούρι και να τα πιέσει (σούφρωμα χειλιών). Επαναλάβετε 3 φορές. Για να αυξήσετε τη δυσκολία, πείτε στο παιδί να κρατήσει σουφρωμένα τα χείλη για 3 δευτερόλεπτα.
- Για κίνηση – εξώθηση χειλιών: κρατήστε το γλειφιτζούρι μπροστά και λίγο αριστερά ή δεξιά από το στόμα του. Πείτε στο παιδί να σουφρώσει τα χείλη σαν να ετοιμάζεται για φιλί και να ακουμπήσει το γλειφιτζούρι. Επαναλάβετε 3 φορές για κάθε πλευρά.
- Για ενσυναίσθηση της γλώσσας: ακουμπήστε απαλά το γλειφιτζούρι στην επιφάνεια της γλώσσας. Επαναλάβετε 3 φορές.
- Για ενδυνάμωση της γλώσσας: ακουμπήστε απαλά το γλειφιτζούρι στην επιφάνεια της γλώσσας και πείτε στο παιδί να σπρώξει το γλειφιτζούρι με τη γλώσσα για αντίσταση. Επαναλάβετε 3 φορές.
- Για κίνηση της γλώσσας: τρίψτε το γλειφιτζούρι γύρω από τα χείλη μέχρι που να κολλάνε. Πείτε στο παιδί να γλείψει γύρω από τα χείλη του με τη γλώσσα (όχι με τα χείλη). Αυτός είναι ένας καλός τρόπος για να ενισχύει το παιδί την κίνηση της γλώσσας και να εξασκείται στην αφαίρεση υπολειμμάτων φαγητού από τα χείλη.
- Για πλευρικότητα της γλώσσας: τρίψτε το γλειφιτζούρι στη μια γωνιά του στόματος και μετά στην άλλη. Πείτε στο παιδί να γλύψει τη γεύση και από τις δύο γωνίες και να επαναλάβει ώστε να κινήσει τη γλώσσα από τη μια πλευρά στην άλλη.
- Για διάσταση μεταξύ γλώσσας και γνάθου: πείτε στο παιδί να βγάλει τη γλώσσα του και να αγγίξει με αυτή το γλειφιτζούρι (χωρίς να ακουμπήσει τα δόντια ή τα χείλη του). Επαναλάβετε 2 φορές.
- Για ενσυναίσθηση των μάγουλων: τρίψτε το γλειφιτζούρι στο εσωτερικό του μάγουλου και στις δύο πλευρές.
- Για ενδυνάμωση των μάγουλων: βάλτε το γλειφιτζούρι εσωτερικά στο στόμα στην περιοχή των μάγουλων. Πείτε στο παιδί να σφίξει το μάγουλό του γύρω από το γλειφιτζούρι και μετά να χαλαρώσει την κίνησή του. Επαναλάβετε 3 φορές και συνεχίστε με το άλλο μάγουλο.
Δημητριακά σε σχήμα κύκλου – cheerios
Τα cheerios είναι μια εξαιρετική επιλογή για τις συνεδρίες. Μπορείτε να έχετε συνέχεια ένα πλαστικό σακουλάκι με cheerios στην τσάντα της λογοθεραπείας. Εναλλακτικά, μπορείτε να δοκιμάσετε τις ίδιες ασκήσεις με στρογγυλές καραμελίτσες.
- Ακουμπήστε ένα cheerio στην άκρη της γλώσσας του παιδιού. Πείτε στο παιδί να αγγίξει με το cheerio το πάνω μέρος της γνάθου, πίσω από τα μπροστινά άνω δόντια (φατνιακή ακρολοφία – alveolar ridge) και να το κρατήσει εκεί για όση ώρα μπορεί – προσπαθήστε να φτάσετε τα 30 δευτερόλεπτα. Το cheerio λειτουργεί σαν απτή νύξη και ερέθισμα για να ανυψώσει το παιδί την άκρη της γλώσσας.
- Μπορείτε να βάλετε ένα cheerio στο πίσω μέρος της γλώσσας σαν απτή νύξη για την ανύψωση αυτού του σημείου.
Μερέντα
Η μερέντα είναι από τους καλύτερους τρόπους ενίσχυσης οποιασδήποτε κίνησης. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και άλλα προϊόντα επάλειψης σε ψωμί με κολλώδη υφή (μαρμελάδα, ταχίνι με μέλι κτλ.)
- Αλείψτε μερέντα σε όποιο εργαλείο ομιλίας χρησιμοποιείτε για την ενίσχυση της αποδοχής των ερεθισμάτων στη στοματική κοιλότητα.
- Για ενδυνάμωση της γλώσσας: αλείψτε λίγη μόνο μερέντα στην κορυφή της γνάθου του παιδιού. Πείτε του να τη γλείψει ώστε να δουλέψει πραγματικά με την κίνηση της γλώσσας.
- Μπορείτε να βάλετε λίγη μερέντα σε οποιοδήποτε σημείο του στόματος θέλετε – στα μάγουλα (εσωτερικά) για να εξασκηθεί το παιδί στην απομάκρυνση του φαγητού από το σημείο, στην κορυφή του στόματος και πίσω από τα άνω δόντια (φατνιακή ακρολοφία) για ανύψωση της γλώσσας, στις γωνίες του στόματος για πλευρικότητα της γλώσσας κτλ.
- Αφήστε το παιδί να γλύψει το πίσω μέρος του κουταλιού για να απομονώσει την κίνηση της γλώσσας από τη γνάθο.
- Υγρά
Η κατάποση με καλαμάκι είναι μία από τις καλύτερες ασκήσεις που μπορείτε να κάνετε για τη στοματική – κινητήρια ανάπτυξη. Μια συνήθης κίνηση στη λογοθεραπεία για ένα παιδί με αδύναμη κίνηση ή εξώθηση της γλώσσας είναι το παιχνίδι με καλαμάκια.
- Δοκιμάστε να πιείτε με καλαμάκι και παρατηρήστε πως αναγκάζεστε να τραβήξετε τη γλώσσα, να σουφρώσετε τα μάγουλα και να σφραγίσετε τα χείλη.
- Για να είστε σίγουροι πως τo παιδί κρατά καλά με τα χείλη του το καλαμάκι για σταθερότητα ή δεν το σπρώχνει πολύ βαθιά στο στόμα: χρειάζεστε ένα μικρό μόνο μέρος από το καλαμάκι μέσα στο στόμα για σωστή στοματική θέση και έντονη άσκηση από τα χείλη, τη γλώσσα και τα μάγουλα.
- Για να αυξήσετε το επίπεδο δυσκολίας, χρησιμοποιήστε μακριά καλαμάκια με διαδρομές. Τα καλαμάκια αυτά έχουν γυρίσματα και στριφογυριστή όψη που προϋποθέτουν μεγαλύτερη προσπάθεια στο ρούφηγμα.
- Για να αυξήσετε τη δυσκολία, δώστε στο παιδί να πιει πιο παχύρρευστα υγρά. Δοκιμάστε μιλκσεικ, χυμό αναμειγμένο με λιωμένο μήλο ή οποιοδήποτε άλλο υγρό που θα αναμείξετε με άνθος αραβοσίτου ή ρευστό γιαούρτι.
Επιπρόσθετες συμβουλές
Για να ενισχύσετε τη γνάθο, ενσωματώστε πιο δύσκολα προς μάσημα φαγητά στη διατροφή του παιδιού σας όπως καρότα, σέλερι, μήλα, φαγητά με υφή σαν λάστιχο (ζαχαρωτά) κτλ. Αυτό μπορεί να λειτουργήσει θετικά και για παιδιά που τρίζουν τα δόντια τους, δαγκώνουν τα χέρια τους, τις αρθρώσεις των δαχτύλων τους, τα ρούχα τους κτλ.
Βεβαιωθείτε πως μασούν καλά το φαγητό. Πάρτε μια μπουκιά από αυτό που τρώνε και μετρήστε πόσα μασήματα χρειάζεστε μέχρι να διαλυθεί τελείως. Μετά, μετρήστε μαζί τους ενώ τρώνε για να τα βοηθήσετε να φτάσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Βουτήξτε ό,τι εργαλεία χρησιμοποιείτε σε κρύα ροφήματα, γρανίτες κτλ. Το κρύο κεντρίζει περισσότερο την προσοχή τους.
Μην δώσετε σημασία αν λερωθεί το παιδί. Αφήστε το να το απολαύσει!
Λογοθεραπεύτρια
Τραγά Ελένη