Σημάδια Νοητικής Υστέρησης – Εκπαίδευση παιδιών με νοητική υστέρηση
«Ο νεαρός άνδρας βρέθηκε χαμένος, σε άγρια κατάσταση και γεμάτος ουλές από δαγκώματα ζώων. Φαινόταν να έχει ανοσία στη ζέστη και το κρύο, έσκισε τα ρούχα που οι άνθρωποι προσπάθησαν να του φορέσουν και αρνήθηκε να φάει μαγειρεμένο φαγητό, καταναλώνοντας μόνο ωμά τρόφιμα. «
Είναι πιθανό αυτή η περιγραφή να σας θυμίζει ορισμένους φανταστικούς χαρακτήρες όπως ο Ταρζάν ή ο Μόγλης.
Ωστόσο, αυτή η περίπτωση, αναφέρεται στον Victor de Aveyron, μία από τις πιο γνωστές περιπτώσεις «άγριου παιδιού». Αυτός ο νεαρός βρέθηκε από κυνηγούς στα τέλη του 1799 σε ένα δάσος της πόλης Aveyron, με τα χαρακτηριστικά που περιγράφονται παραπάνω και με μια μεγάλη ουλή στο λαιμό που πιθανότατα έγινε με ένα μαχαίρι ή αιχμηρό αντικείμενο, πράγμα που υποδηλώνει ότι ίσως να είχε προσπαθήσει να τερματίσει τη ζωή του. Το συγκεκριμένο αγόρι το είχαν δει πολλές φορές να σκαρφαλώνει στα δέντρα, να τρέχει στα τέσσερα, να πίνει σε ρέματα και να τρώει βελανίδια και ρίζες, μέχρι που τελικά συνελήφθη, όταν το χειμώνα προσέγγισε αγροκτήματα ψάχνοντας για φαγητό. Οι γιατροί της εποχής σκέφτηκαν ότι το αγόρι υπέφερε από διανοητική υστέρηση, επειδή δεν κατανοούσε ούτε ανταποκρινόταν σε γλωσσικά σήματα. Ο Victor θα υιοθετηθεί από έναν δάσκαλο που ονομάζεται Jean Mare Gaspard Itard. O Itard θα προσπαθήσει να εκπαιδεύσει και να επαναφέρει στην κοινωνία το μικρό άγριο παιδί, προσπαθώντας να του διδάξει τη γλώσσα, την ηθική συμπεριφορά και τους κοινωνικούς κανόνες.
Η ιστορία του άγριου παιδιού αποτελεί μια σκοτεινή εκδοχή της νοητικής υστέρησης, αλλά παρόλο που οι προσπάθειες του Γάλλου επιστήμονα Itard απέτυχαν με το συγκεκριμένο αγόρι, εκείνος αφοσιώθηκε στην μελέτη παρόμοιων περιστατικών. Από το 1934 και ύστερα ξεκινά η απαρχή μιας νέας εποχής για την μελέτη της νοητικής υστέρησης.
Ποια άραγε είναι τα σημάδια της νοητικής υστέρησης;
Τα σημάδια της νοητικής υστέρησης είναι πολλά και είναι ιδιαίτερα εμφανή, καθώς τα παιδιά αντιμετωπίζουν καθημερινές δυσκολίες στο σχολείο, στο σπίτι και στην κοινότητα. Κάποια από αυτά τα σημάδια αυτά είναι τα εξής : δυσκολεύονται να πληρώσουν, να ακολουθήσουν τους κοινωνικούς κανόνες, να αντιληφθούν τις συνέπειες των πράξεων τους, να βρουν λύση σε κάτι που τα προβληματίζει ή τα δυσκολεύει.
H εκπαίδευση
Η πλειονότητα των παιδιών με νοητική υστέρηση μπορούν να πάνε στο σχολείο, αλλά είναι πιθανόν να χρειαστούν εξατομικευμένη υποστήριξη. Πολλά παιδιά χρειάζεται να μάθουν τις αναγκαίες δεξιότητες για να μπορέσουν να ζήσουν, να εργαστούν και να ενταχθούν πλήρως στην κοινωνία.
Ως εκπαιδευτικοί οφείλουμε να αγκαλιάσουμε τα παιδιά αυτά, να τα στηρίξουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο που μπορούμε και να τα ενθαρρύνουμε σε κάθε τους βήμα είτε μικρό είτε μεγάλο. Θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο:
- Nα τους προσφέρουμε την δυνατότητα να επικοινωνούν και να εκφράζουν οποιαδήποτε ανησυχία τους.
- Να τους μεταδώσουμε πόσο σημαντική είναι η φροντίδα της προσωπικής υγιεινής ( ντύσιμο, λούσιμο).
- Να τους προσφέρουμε απλόχερα την ευκαιρία να κατανοήσουν και να μάθουν τις βασικές κοινωνικές δεξιότητες. Και πώς θα γίνει αυτό ;
- Βάζοντας κανόνες επικοινωνίας.
- Δίνοντάς τους την ευκαιρία και ωθώντας τα παιδιά πολλές φορές να συμμετάσχουν σε ομαδικά παιχνίδια και σε ομαδικές εργασίες.
- Ας μην δίνουμε απλά οδηγίες και κατευθύνσεις , αλλά ας δείξουμε στην πράξη τι ζητάμε από τα παιδιά ή ακόμα καλύτερα ας το ζωγραφίσουμε σε μια εικόνα.
Ας προσπαθήσουμε και εμείς για τα παιδιά με νοητική υστέρηση και ας βάλουμε ένα μικρό λιθαράκι στον καθημερινό τους αγώνα για αυτοβελτίωση, εξέλιξη και επιβίωση στον τόσο απαιτητικό κόσμο για εκείνα!
Βιβλιογραφία : « Ψυχικές διαταραχές και μαθησιακές δυσκολίες παιδιών και εφήβων », Γιάννης Παπαδάτος, εκδόσεις GUTENBERG, 2010.
Φιλόλογος – Εκπαιδευτικός Διαφοροποιημένης Διδασκαλίας
Κοκκινιά Ιωάννα