Αδέλφια- ποιο είναι το «μυστικό» για να δουλέψουμε τη σχέση τους;
Η οικογένεια είναι ένα μεταβαλλόμενο δυναμικό σύστημα, όπου καθημερινά διαδραματίζονται πολλές αλλαγές. Από την δημιουργία της οικογένειας ακόμη, με τον ερχομό του πρώτου παιδιού, παρατηρούμε τις πρώτες αλλαγές στη σχέση του ζευγαριού. Από εκεί που ήταν δύο άτομα, είχαν μάθει ο ένας τον άλλο και είχαν βρει, τον δικό τους κώδικα επικοινωνίας, έρχεται μια νέα ύπαρξη και από εκεί που ήταν δύο έγιναν τρεις.
Το ζευγάρι, ως γονείς πια, καλούνται να επιτελέσουν καινούργιους ρόλους, αυτού της μητέρας και του πατέρα, οι ισορροπίες αλλάζουν, μαζί και οι προτεραιότητες, με την παροχή αποκλειστικής φροντίδας για το παιδί, ειδικότερο το πρώτο διάστημα.
Ο ερχομός του δεύτερου, και κάθε επόμενου παιδιού, αλλάζει και προσαρμόζει συνεχώς τις σχέσεις ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας και η οικογένεια καλείται να «μεγαλώσει» και να «χωρέσει» με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το νέο μέλος.
Το πρωτότοκο μωρό που αρχικά είχε το αποκλειστικό ενδιαφέρον, ύστερα από την απόκτηση αδερφού-ής, αισθάνεται σαν να «χάνει το θρόνο του». Σαν αποτέλεσμα το παιδί νιώθει ζήλεια, για το μικρό αδερφάκι, αλλά και για τους γονείς, συναισθήματα φυσιολογικά, αφού νιώθει ότι απειλείται. Βασική πηγή του συναισθήματος της ζήλιας αυτής είναι ο φόβος ότι θα χάσει την αγάπη των γονιών τους, επειδή αναγκάζεται να «μοιραστεί» τους γονείς του με ένα δεύτερο, τρίτο ή και τέταρτο παιδί.
Όμως, αυτή η πρωταρχική απειλή, η αίσθηση ανισορροπίας και ανασφάλειας, με τον καιρό μετατρέπεται σιγά – σιγά σε αγάπη. Τα αδέρφια εξελικτικά γίνονται οι πρώτοι φίλοι και ύστερα «σύμμαχοι» απέναντι στους «εχθρούς» ακόμα και όταν τα πράγματα μέσα στην οικογένεια πάνε στραβά.
Συμπερασματικά, η σχέση ενός παιδιού με τα αδέλφια του, περνάει από πολλά και διάφορα στάδια, περιέχει όλων των ειδών τα συναισθήματα: την αγάπη, την αφοσίωση, το θυμό, τον ανταγωνισμό, τη ζήλια.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς:
- Αποδεχτείτε ότι κάθε παιδί σας είναι μοναδικό, με τα δικά του χαρίσματα και δείξτε την ίδια αγάπη σε όλα τα παιδιά σας.
- Η αγάπη και η αποδοχή της προσωπικότητας του κάθε νέου άνθρωπο, θα βοηθήσει και τα παιδιά να αγαπήσουν ειλικρινά, αρχικά τον εαυτό τους και στη συνέχεια το ένα το άλλο.
- Αντίθετα, η προτίμηση που μπορεί να δείχνετε ο ένας ή και οι δύο γονείς προς το ένα παιδί και η υποτίμηση ή παραμέληση του άλλου δημιουργεί ανασφάλεια και χαμηλή αυτοεκτίμηση στο άλλο παιδί.
- Αποφύγετε τη σύγκριση ανάμεσα στα αδέρφια. Για παράδειγμα μπορείτε να πείτε «Είσαι πολύ καλός μαθητής» και όχι «δεν είσαι σαν τον αδερφό σου». Τέτοιες διαβεβαιώσεις πληγώνουν τα παιδιά.
- Αποδεχτείτε ότι το παιδί σας είναι φυσιολογικό να ζηλεύει. Φράσεις του τύπου «Δεν είσαι καλό παιδί» δημιουργούν τύψεις στο παιδί και όπως είναι φυσικό διογκώνουν τη ζήλια που αισθάνεται.
- Όταν τα παιδία συγκρούονται καλό είναι να μην παίρνετε το ρόλο του «διαιτητή», παρά μόνο αν η κατάσταση βγει εκτός ελέγχου και κινδυνεύει η σωματική ακεραιότητα των παιδιών σας. Μην προσπαθήσετε να βρείτε το δίκιο. Στόχος σας είναι να τους δείξετε ότι η όποια σύγκρουση είναι ανάμεσα τους και θα πρέπει τα ίδια να την αντιμετωπίσουν και να τη διαχειριστούν, όπως θα κληθούν να κάνουν στην υπόλοιπη ζωή τους.
- Τέλος, σημαντική είναι η προετοιμασία, του παιδιού για τον ερχομό του μωρού. Διαβεβαιώστε το ότι η αγάπη σας είναι και θα παραμείνει σταθερή και ότι θα εξακολουθεί να υπάρχει όπως και πριν την απόκτηση αδερφός/ή.
Να θυμάστε ότι τα αδέρφια μέσα σε μια οικογένεια μοιάζουν με τους καρπούς ενός δέντρου. Έχουν τον ίδιο κορμό, δηλαδή τους ίδιους γονείς, αλλά κάθε καρπός του είναι διαφορετικός, όπως μοναδική είναι και η οικογένεια στην οποία ανήκουν.
Δήμητρα Κλουκίνα
Ψυχολόγος