Βοηθώντας την συμμετοχή στο μάθημα
O θεραπευτής ένταξης οφείλει να οργανώνει δραστηριότητες που να ενισχύουν μαθησιακές και κοινωνικές δεξιότητες των παιδιών/μαθητών μέσα στο σχολικό πλαίσιο. Παράλληλα, πρέπει να υλοποιεί την κατάλληλη διαφοροποίηση και εξατομίκευση του μαθησιακού υλικού για να γίνεται κατανοητό και προσβάσιμο σε παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Πρέπει να το τονίσουμε επίσης ότι η ενθάρρυνση της κοινωνικής επαφής μπορεί να γίνει από έναν εκπαιδευτικό ο οποίος αποζητά με ισότιμο τρόπο (πρωτίστως, δηλαδή δεν παραμελεί,) τη συμμετοχή ενός παιδιού με κάποιες δυσκολίες εντός της τάξης.
- Η παρέμβαση του εκπαιδευτικού σε αυτό το επίπεδο ξεκινά μέσα στην τάξη.
Η κοινωνική αναβάθμιση εντός της τάξης θα έχει από μόνη της και θετική ανάκλαση στο διάλειμμα και η συμμετοχή στο μάθημα είναι από μόνη της πολύ σημαντική. Η ενθάρρυνσή της είναι μια διαρκής ανάγκη που πρέπει να καλύπτει ο εκπαιδευτικός.
- Είτε πρόκειται για την αρχή της χρονιάς, το μέσον ή το τέλος της, η συμμετοχή μπορεί να βελτιωθεί, και ακόμα κι αν ένα παιδί έχει καταστεί στην πορεία της χρονιάς μη συμμετοχικό, είναι σημαντικό να καλλιεργηθεί η βελτίωσή σε αυτόν τον τομέα οποιαδήποτε στιγμή.
Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντική η κατάστρωση από τον κάθε εκπαιδευτικό ενός πλάνου για το πώς με μικρά βήματα θα προσεγγίσει-βοηθήσει τη συμμετοχή του παιδιού στην τάξη και την παρακολούθησή του με συνέπεια και χωρίς πισωγυρίσματα.
- Πολύ σημαντικές είναι οι παράμετροι της διαπροσωπικής και συμμετοχικής επαφής όπως η συχνότητα και η διάρκεια. Από αυτήν την άποψη, είναι γενικά καλύτερο να βελτιώνεται η κατάσταση μέσα από μικρές και συχνότερες επαφές παρά από μία μεγαλύτερης διάρκειας. Η μακράς διάρκειας διαπροσωπική επαφή (λ.χ. η αόριστη κουβεντούλα) μπορεί να κουράζει τα εν λόγω παιδιά και τους εφήβους, την ίδια στιγμή που την αποζητούν και τη ζηλεύουν διαρκώς.
- Σημαντική εδώ είναι η εγρήγορση και η εκμετάλλευση ή ενθάρρυνση μια συχνής συμμετοχής του μαθητή στα τεκταινόμενα στην τάξη. Ο θεραπευτής ένταξης μαζί με τον εκπαιδευτικό της τάξης μπορεί να διαμορφώσει έναν ρυθμό σχολικής μάθησης της “ύλης” που να μην αποκλείει μαθητές και να μην αναπαράγει αδικίες.
- Πολύ σημαντική είναι η ηπιότητα και η βραδύτητα στην προσέγγιση. Αυτό σημαίνει σαφήνεια, ακριβολογία και λακωνικότητα στην έκφραση. Σημαντικό είναι να εξασφαλίζειπάντα ο θεραπευτής ένταξης τον χρόνο στο παιδί για να απαντήσει ή να σχολιάσει, να μην εκλαμβάνει τη σιωπή του ή βραδυπορία του ως έλλειψη σεβασμού, και να ακούει πάρα πολύ προσεκτικά το παιδί όταν ΄΄ανοίγεται΄΄ , όντας ο ίδιος-η ίδια έτοιμος-η να ενθαρρύνει τέτοιες στιγμές. Θα πρέπει επίσης να μεταδίδει στους μαθητές τον σεβασμό στον ρυθμό του παιδιού.
- Ένα ακόμα τεχνικό ζήτημα είναι ο τρόπος της διδακτικής ερώτησης. Γενικός κανόνας είναι ότι οι κλειστές ερωτήσεις (ή ερωτήσεις ολικής άγνοιας) που μπορούν να απαντηθούν με “ναι” ή “όχι” θα πρέπει να αποφεύγονται,
- Βοηθητικές είναι οι ερωτήσεις που αναζητούν συγκεκριμένες πληροφορίες, ή αυτές που δημιουργούν λίστες, λ.χ. πλεονεκτήματα-μειονεκτήματα, ή τα σημαντικά γεγονότα, αντί για ερωτήσεις του τύπου “τι ξέρετε για…”.
Μάρθα Ηλιοπούλου
Ειδική Παιδαγωγός/Φιλόλογος