Eπιστροφή στην κανονικότητα
Τρόποι για να στηρίξετε παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες:
- Δημιουργία ρουτίνας
Είναι φυσιολογικό ότι η έλλειψη ρουτίνας και δομής κάνει τα παιδιά με ειδικές μαθησιακές ανάγκες και ιδιαιτερότητες, να αισθάνονται περισσότερο αγχωμένα και να συμπεριφέρονται νευρικά, καθώς δυσκολεύονται να κατανοήσουν κάποια πράγματα. Είναι σημαντικό λοιπόν να δημιουργήσετε ξεκάθαρες ρουτίνες και να το κάνετε ΜΑΖΙ. Το παιδί πρέπει να δομήσει την ημέρα του και να εντάξει στη καθημερινότητα του το σχολείο, διάφορες δραστηριότητες, κάποιες από τις οποίες θα μπορούσατε να κάνετε και μαζί. Τέλος σε μια περίοδο αλλαγών είναι σημαντικό να προσπαθήσετε να διατηρήσετε μια καθημερινότητα μέσα στο σπίτι, έτσι ώστε το παιδί να μην χρειάζεται να προσαρμόζεται σε πολλαπλές αλλαγές. Κάποια πράγματα δηλαδή να είναι προβλέψιμα.
Π.χ. Φτιάξτε ένα πρόγραμμα με οπτικοποιημένο υλικό δηλαδή οπτικά χρονοδιαγράμματα. Χρησιμοποιώντας εικόνες, για να σχεδιάσει την ημέρα του, είναι πολύ πιο εύκολο να γίνουν κατανοητά κάποια πράγματα σε σχέση με γραπτές λέξεις. Το παιδί λοιπόν καλείται να κολλάει στο πρόγραμμα του τι έχει να κάνει τώρα και τι τι πρέπει να κάνει μετά.
- Φτιάξτε ένα σύστημα ανταμοιβών.
Μετά από κάθε ολοκλήρωση ρουτίνας ,τους παρέχεις μια ανταμοιβή. Η θετική ενίσχυση αποσκοπεί στο να κατανοήσει το παιδί τη συμπεριφορά του και να την επαναλάβει, καθώς βίωσε μία θετική εμπειρία. Μπορείτε να τους ανταμείψετε με οτιδήποτε απολαμβάνει το παιδί. Μπορεί να είναι ένα «μπράβο σου» ή κάτι που απολαμβάνουν όπως ένα περιοδικό η χρόνος για μία αγαπημένη δραστηριότητα (π.χ. ταινία) ή απλά λίγη προσοχή δηλαδή να τα αγκαλιάσετε να τα φιλήσετε και να τους χαμογελάσετε.
- Κάνετε δραστηριότητες μαζί
Δραστηριότητες τις οποίες θα τις κάνετε μαζί μπορούν να τον βοηθήσουν και να του δώσουν χώρο και χρόνο να εκφράσει τα συναισθήματά του. Παιδιά με ειδικές μαθησιακές ανάγκες και ιδιαιτερότητες ωφελούνται από διαφορετικούς τύπους δραστηριοτήτων σε σχέση με τα παιδιά τυπικής ανάπτυξης. Μην αισθάνεστε πίεση με το να δημιουργήσετε πολλές δραστηριότητες. Η επανάληψη είναι ωφέλιμη γι΄ αυτά τα παιδιά. Όπως επίσης και δραστηριότητες οι οποίες διεγείρουν όλες τις αισθήσεις.
Π.χ. Παιδιά μικρότερης ηλικίας μπορεί να απολαμβάνουν τα να ανακατεύουν σοκολάτες ή διάφορα υλικά, να ακούνε μουσική, να φτιάχνουν ήχους με αντικείμενα από το σπίτι να ακούνε ιστορίες με εικονογραφημένο υλικό.
Παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας να συνομιλούν με παιδιά της ηλικίας τους, να παίζουν videogames, να δημιουργήσουν ζωγραφιές με διάφορα υλικά.
- Βοηθήστε τα παιδιά να εκφράσουν τα συναισθήματά τους
Γι΄ αυτά τα παιδιά η επιστροφή στο σχολείο αλλάζει τη ρουτίνα τους και τους είναι ακόμα πιο δύσκολο να διαχειριστούν τις νέες καταστάσεις. Ενδεχομένως να δυσκολεύονται με τις επικοινωνιακές τους ανάγκες. Συνεπώς θα μπορούσατε να συμπεριλάβετε κάρτες, οι οποίες να σχετίζονται με επικοινωνία και συναίσθημα μέσα από τις οποίες μπορούν τα παιδιά να εκφράσουν ανάγκες και συναισθήματα. Τέλος οι κοινωνικές ιστορίες, είναι ένας όμορφος τρόπος για να στηρίξετε και να μιλήσετε στα παιδιά σας για την επιστροφή στο σχολείο, το οποίο είναι αρκετά βοηθητικό για παιδιά στο φάσμα του αυτισμού.
Σε κάθε περίπτωση, εάν το παιδί σας είναι νευρικό, καθησυχάστε το ότι είναι ασφαλής, με ήρεμο τόνο!!!
Είναι σημαντικό οι γονείς και δάσκαλοι να συνεργαστούν στενά για να επιβεβαιωθούν όσο γίνεται περισσότερο. Σεβαστείτε τον δικό τους ρυθμό και μαθησιακό στυλ.
Μάρθα Ι.Ηλιοπούλου
Ειδική Παιδαγωγός/Φιλόλογος
MA Special Education/B.T.E.C Edexcel
Μέλος Πανελλήνιας Ένωσης Ειδικών Παιδαγωγών